T.C.
ADALET BAKANLIĞI
İcra İşleri Dairesi Başkanlığı
Sayı : 86420598-140/2894 18.04.2025
Konu : Kamu Kurumlarınca Satışı Yapılan Araçlar
DAĞITIM YERLERİNE
İlgi : Türkiye Noterler Birliği Sicil ve Tescil Hizmetleri Müdürlüğünün 03.03.2025 tarihli ve 1118839 sayılı “Kamu Kurumlarınca Satışı Yapılan Araçlar” konulu yazısı.
Türkiye Noterler Birliği Sicil ve Tescil Hizmetleri Müdürlüğünün icra daireleri tarafından satışı yapılan araçların tescil işlemlerinin ihale alıcıları tarafından süresi içinde yapılması konusunda uyarılmasına ilişkin ilgi sayılı yazısı Başkanlığımızca incelenmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Araçların satış, devir ve tescili ile bu işlemlerle ilgili yetki ve sorumluluk” başlıklı 20’nci maddesinin (d) ve (e) bendinde “d) Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, satış ve devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası borcu bulunmadığının tespit edilmesi ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmaması halinde, araç sahibi adına düzenlenmiş tescil belgesi veya trafik tescil kayıtları esas alınarak noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devirler geçersizdir.
Satış ve devir işlemi, siciline işlenmek üzere üç işgünü içerisinde ilgili trafik tescil kuruluşu ile vergi dairesine bildirilir. Bu bildirimle birlikte alıcı adına trafik tescil işlemi gerçekleşmiş sayılır. Satış ve devir tarihi itibariyle, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu hükümleri uyarınca eski malikin vergi mükellefiyeti sona erer, yeni malikin vergi mükellefiyeti başlar.
Yapılan satış ve devir işlemi üzerine noterler tarafından yeni malik adına bir ay süreyle geçerli tescile ilişkin geçici belge düzenlenir.
…
Satış ve devir işlemlerinin bildiriminden itibaren bir aylık süre içerisinde ilgili trafik tescil kuruluşu veya Emniyet Genel Müdürlüğünün uygun gördüğü kamu kurum veya kuruluşları tarafından yeni malik adına tescil belgesi düzenlenerek elden veya posta aracılığıyla teslim edilir. Tescil belgesinin bir ay içerisinde teslim edilememesi halinde yeni malike sorumluluk yüklenemez.
…
Haciz, müsadere, zapt, buluntu, trafikten men gibi nedenlerle; icra müdürlükleri, vergi dairesi müdürlükleri, milli emlak müdürlükleri ile diğer yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından satışı yapılan araçların satış tutanağının bir örneği aracın kayıtlı olduğu trafik tescil kuruluşlarına üç işgünü içerisinde gönderilir. Aracı satın alanlar gerekli bilgi ve belgeleri sağlayarak ilgili trafik tescil kuruluşundan bir ay içerisinde adlarına tescil belgesi almak zorundadırlar. Alıcıların tescil belgesi almak için süresinde başvurmamaları halinde bu araçları alıcıları adına re’sen kayıt ve tescil ettirmeye Emniyet Genel Müdürlüğü yetkilidir.
…
(e) Araç satın alıp, bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendine uymayanlar ile (d) bendinin sekizinci paragrafı hükümlerine göre bir ay içerisinde tescil belgesi almayan alıcılara 130 Türk Lirası, (d) bendi hükümlerine uymayan noterlere ise her bir işlem için 1.000 Türk Lirası idari para cezası verilir. Tescil yapılmadan trafiğe çıkarılan araçlar, tescil yapılıncaya kadar trafikten men edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik’in “Noterlerin görev ve yetkileri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) Noterlerin, Kanun ve bu Yönetmelik kapsamındaki görev ve yetkileri şunlardır:
a) Araçların satış, devir ve her türlü tescil işlemlerini yapmak,
b) Araçların tescil belgeleri ile plakalarını vermek, Türkiye Noterler Birliği tarafından belirlenen durumlarda araçlar için araç tesciline ilişkin geçici belge ile gerekli diğer belgeleri düzenlemek,
c) Araçlara ilişkin teknik veya hukuki değişiklikleri ARTES’e işlemek,
ç) Haciz, rehin, ihtiyatî tedbir gibi araçlara ilişkin kısıtlayıcı şerhleri ARTES’e işlemek ve kaldırmak,
d) Araçlara ait işlemlerden dijital olarak muhafazası mümkün olmayan belge ve formları arşivlemek,
e) Kanun ve bu Yönetmelikle verilen diğer görevleri yapmak.” düzenlemesine,
Aynı Yönetmelik’in “Araçların tescil işlemleri” başlıklı 10’uncu maddesinin birinci fıkrasında “(1) Araçların tescili ile araç tescil belgesinin düzenlenmesi işlemleri, araç sahiplerinin, kanuni temsilcilerinin, vekillerinin veya kamu kurum veya kuruluşları ile tüzel kişilerce yetkilendirilen kişilerin başvuruları üzerine elektronik ortamda ilgilisine göre noterler veya Emniyet Genel Müdürlüğü trafik tescil kuruluşları tarafından yapılır ve araç tescil belgesi basılarak imzalanır. Araç tescil belgesi, ilgililerine elden teslim edilir.” düzenlemesine,
Aynı Yönetmelik’in “Satış veya devir işlemi yapılan araçların noterler tarafından tescili” başlıklı 18’inci maddesinin on üçüncü fıkrasında “(13) Haciz, müsadere, elkoyma, buluntu, trafikten men gibi nedenlerle; icra müdürlükleri, vergi dairesi müdürlükleri, milli emlak müdürlükleri ile diğer yetkili kamu kurum veya kuruluşları tarafından satışı yapılan araçların satışa ilişkin bilgileri elektronik ortamda ARTES’e; bunun mümkün olmaması halinde ise satış yazısı üç iş günü içerisinde yazılı olarak Türkiye Noterler Birliğine gönderilir. Gönderilen bilgiler Türkiye Noterler Birliği tarafından ARTES’e kaydedilir. Alıcılar herhangi bir noterden bir ay içerisinde adlarına araç tescil belgesi almak zorundadırlar. Alıcıların araç tescil belgesi almak için süresinde başvurmamaları halinde, bu araçlar alıcıları adına Türkiye Noterler Birliği tarafından aracın re’sen tescil edildiğine dair şerh verilmek suretiyle tescil edilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Bu düzenlemeler gereğince icra daireleri tarafından satışı yapılan, satış yetkisi verilmesi sonucunda bedeli yatırılan ve benzeri nedenlerle tesciline karar verilen araçların tescil belgelerinin düzenlenmesi sırasında, anılan mevzuat hükümlerine atıf yapılarak alıcıların tescil işlemlerini yaptırmak amacıyla bir ay içinde herhangi bir noterliğe müracaat etmeleri gerektiğinin hatırlatılması ve düzenlenen tescil yazısında bu hususa yer verilmesi ile aracın eski sahibinin (borçlu) T.C. kimlik numarası, vergi kimlik numarası ve ayırıcı diğer bilgilerinin tescil yazısında belirtilmesinin uygulamada oluşacak tereddütleri gidereceği ve mağduriyetleri önleyeceği düşünülmektedir.
Bilgi edinilmesi ile yazımızın yargı ve yetki çevrenizdeki icra dairelerine duyurulmasını rica ederim.
Hasan ÖZÇELİK
Hâkim
Bakan a.
Başkan
