T.C.
ADALET BAKANLIĞI
İcra İşleri Dairesi Başkanlığı
Sayı : E-34372782-105/4733 11.07.2025
Konu : Takibin Resen Kesinleştirilmesi
DAĞITIM YERLERİNE
İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) “Talep Müddeti” kenar başlıklı 78’nci maddesinin birinci fıkrasında “Ödeme emrindeki müddet geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı kaldırıldıktan sonra mal beyanını beklemeksizin alacaklı, haciz konmasını isteyebilir. Ancak, alacaklı dilerse haciz talebinde bulunmaksızın Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi üzerinden, bu sisteme entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak veya alacağını sorgulayabilir. Sorgulama sonunda Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi, varsa borçlunun mal, hak veya alacağının mahiyeti ve detayı hakkında bilgi verir ve bu durumda sistem üzerinden de haciz talep edilebilir. Bu takdirde icra dairesi, tespit edilen mal, hak veya alacağı elektronik ortamda haczeder. Sorgulama sonunda edinilen bilgiler hukuka aykırı olarak paylaşılamaz. Sorgulama ve haciz işlemlerinin yürütülebilmesi için kamu kurum veya kuruluşları ile 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi ile kendi sistemleri arasında entegrasyonu sağlar. Sorgulamanın tür, kapsam ve sınırı ile diğer hususlar Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.”
hükmüne yer verilmiştir.
Anılan mevzuat hükmü gereği icra takibi, ödeme veya icra emrinde belirtilen sürelerin geçmesiyle birlikte herhangi bir şekil şartına ya da alacaklının açık bir talebine bağlı olmaksızın kendiliğinden (resen) kesinleşmektedir. Diğer bir ifade ile takip hukukî anlamda resen kesinleşmekte ve bu aşamadan sonra borçlunun malvarlığına yönelik sorgulama ve haciz işlemlerine geçilebilmektedir.
Ancak İİK’nun 78’inci maddesi kapsamında belirtilen borçlunun mal, hak veya alacağına ilişkin sorgulama işlemlerinin icra dairelerince UYAP sistemi üzerinden gerçekleştirilebilmesi için ayrıca teknik anlamda dosya üzerinde UYAP ortamında kesinleştirme işleminin yapılması gerekmektedir. Buradaki kesinleştirme işlemi, takibin hukuken kesinleşmesinden farklı olup teknik anlamda bir ön işlem olarak kabul edilmelidir. Takibin hukuki anlamda resen kesinleşmesi, sürelerin dolmasıyla kendiliğinden gerçekleşirken, UYAP üzerindeki kesinleştirme işlemi icra personeli tarafından yapılan borçlunun mal, hak veya alacağına ilişkin sorgulamaların yapılabilmesi için zorunlu bir teknik işlem niteliği taşımaktadır.
Bu çerçevede, ödeme veya icra emrinde belirtilen müddetin geçmesiyle hukuki anlamda kesinleşmiş olan takiplere ilişkin olarak, talep beklenmeksizin icra personeli tarafından UYAP sistemi üzerinde kesinleştirme işlemlerinin gecikmeksizin yapılması önem arz etmektedir.
Bu doğrultuda, yukarıda yer verilen hususların yargı çevrenizde bulunan icra dairelerine duyurulmasını ve uygulamada gerekli dikkat ve özenin gösterilmesinin sağlanmasını rica ederim.